Nie ma dwóch odrębnych kryzysów, jeden środowiskowy, a drugi społeczny, ale istnieje jeden złożony kryzys społeczno-ekologiczny. Wytyczne dotyczące rozwiązania wymagają zintegrowanego podejścia do walki z ubóstwem, aby przywrócić godność wykluczonym i jednocześnie zatroszczyć się o naturę (Papież Franciszek, Laudato Si’, 139)
Caritas Polska od 2019 roku realizuje działania ekologiczne. Jest to naturalnym kierunkiem rozwoju działań na rzecz najbardziej potrzebujących, bo “krzyk ziemi, wołanie ubogich nie mogą tak dłużej trwać”- jak mówi sam papież Franciszek. Poprzednie lata pokazały nam jak wiele osób odpowiedziało na nasze wezwanie. Pokazaliśmy jak zmieniać postawy i nawyki w trosce o środowisko i drugiego człowieka, staliśmy się inspiracją dla wielu projektów realizowanych w całej Polsce.
Od 1 września 2023 roku Caritas Polska w ramach ekologii integralnej rozpoczęła realizację drugiej edycji projektu „Caritas Laudato si’: Aktywna edukacja wspólnot Caritas w zakresie przeciwdziałania nadkonsumpcji w dążeniu do gospodarki o obiegu zamkniętym, który tym razem będzie skupiony na działaniach dotyczących problemu nadkonsumpcji oraz nadmiernej produkcji odpadów..
Urzeczywistnienie działań stało się możliwe dzięki dofinansowaniu z Narodowego Funduszu Ochrony Środowisku i Gospodarki Wodnej w ramach programu priorytetowego nr 7.2.1 Edukacja ekologiczna Część 1) Edukacja ekologiczna na lata 2021-2025
Całkowity koszt przedsięwzięcia to 1 358 914, 00 zł
Kwota dofinansowania z NFOŚiGW wynosi 88,28% kosztów kwalifikowalnych, tj. 1 199 614,00 zł,
Projekt realizowany jest w okresie od 01.09.2023 do 31.12.2024 r.
Cel główny projektu jakim jest promowanie idei ekologii integralnej jako odpowiedzi na kryzys przyrodniczy i kryzys wykluczenia społecznego przez kształtowanie odpowiedzialnej konsumpcji, odpowiedzialnego kupowania i odpowiedzialnego gospodarowania posiadanymi zasobami ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób defaworyzowanych, w dążeniu do wdrożenia w Polsce idei gospodarki o obiegu zamkniętym realizujemy w Olsztynie i Żukowicach. To tam powstały modelowe Wspólnoty Działania (ang. Community of Care) – miejsca integrujące społeczność lokalną wokół tematu ekologii integralnej i wprowadzające jej rozwiązania w sposób praktyczny. Te Wspólnoty docelowo mają się stać inspiracją i przykładem dla parafii w całej Polsce.
Sposobem osiągnięcia celu głównego projektu będzie wskazanie praktycznych rozwiązań i alternatyw oraz upowszechnianie wiedzy na temat sposobów przeciwdziałania nadkonsumpcji, zmierzając w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ). Tym samym działania projektowe będą miały wymierny wpływ na kształtowanie zachowań prośrodowiskowych społeczeństwa, w tym dzieci i młodzieży oraz aktywizację społeczną w obszarze klimatu, ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju (cele szczegółowe projektu). Beneficjentami naszego projektu będą osoby defaworyzowane i wykluczone społecznie (dotknięte bezrobociem i ubóstwem- materialnym, ekonomicznym, społecznym, relacyjnym, narracyjnym), seniorzy powyżej 65 roku życia, osoby dotknięte bezradnością w sprawach opiekuńczo-wychowawczych oraz osoby dotknięte skutkami katastrof ekologicznych) oraz osoby pracujące z ww. grupami.
Celem wszystkich działań projektowych jest przeciwdziałanie nadkonsumpcji, która jest źródłem kryzysu przyrodniczego (w tym nadmiernej ilości produkowanych odpadów) oraz kryzysu społecznego, pogłębiając wykluczenie społeczne poszczególnych grup i jednostek.
Będzie to możliwe dzięki działaniom (zadaniom) realizowanym w ramach projektu:
A. Materiały metodyczne i dobre praktyki- tj. przygotowanie bazy incjatyw i dobrych praktyk (praktyczne działania z zakresu wykorzystania ekologicznych usług społecznych do reintegracji osób defaworyzowanych)
B. Warsztaty wspólnot Caritas – Zielona Ambasada Caritas Laudato si’- której założeniem jest aktywizacja wolontariuszy oraz członków wspólnot lokalnych Caritas z całej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem osób defaworyzowanych, do podejmowania ekologicznych usług społecznych w zakresie ekologii integralnej i ich wykorzystania do reintegracji osób defaworyzowanych, a także wbudowanie tej formy ekologii w podstawy działań pomocowych Caritas w Polsce.
C. Aktywna Edukacja Wspólnoty Działania w Olsztynie- skupiona na ograniczaniu konsumpcjonizmu i jego skutków jak marnotrawstwo i nadmierna produkcja odpadów, poprzez wspólne rozwiązywanie lokalnych problemów społecznych i ekologicznych (m.in. przywrócenie praktyki napraw sprzętu oraz organizowaniu wymian sąsiedzkich).
Stała i cykliczna działalność wspólnoty Działania w Olsztynie będzie opierała się w szczególności na:
a. Spotkaniach szkoleniowo-formacyjnych
b. Działaniach kawiarenki naprawczej (repair caffé).
c. Punktach wymiany sąsiedzkiej (podzielnik).
d. Obchodach Niedzieli św. Franciszka
e. Dbaniu o przestrzeń zieloną i bioróżnorodną wokół kościoła.
Wsparcie skierowane będzie do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym parafian, szczególnie osoby starsze, bezrobotne i bezdomne, ale również pracujący na ich rzecz wolontariusze i sąsiedzi. Szczególnie istotną grupą będą bezrobotni, którzy utracili pracę rzemieślniczą w związku z procesami transformacji gospodarczej.
D. Aktywna Edukacja Wspólnoty Działania w Żukowicach k. Głogowa (Schronisko Caritas Diecezji Zielonogórsko – Gorzowskiej (CDZ-G) Ośrodek Aktywizujący dla Bezdomnych Mężczyzn im. Siostry Faustyny w Żukowicach)
Celem jej działania jest pobudzenie aktywności proekologicznej osób w kryzysie bezdomności oraz innych, służące przeciwdziałaniu kryzysowi przyrodniczemu przez bardziej racjonalne gospodarowanie rzeczami w lokalnej społeczności małej gminy wiejskiej oraz usługi ekologiczne podejmowane w odpowiedzi na lokalne problemy, np. zagospodarowanie nadwyżek żywności i jej przetwórstwo, skracanie łańcuchów dostaw, wzmacnianie produktów lokalnych, pielęgnację zieleni czy nadawanie nowego życia zużytym przedmiotom przez ich naprawianie i upcycling etc.
Wsparcie skierowane będzie do osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem: mężczyźni wychodzący z bezdomności, osoby z otoczenia schroniska- głównie samotni, ubodzy seniorzy i młodzież, inne osoby działające lokalnie na rzecz defaworyzowanych.
E. Udostępnienie i promocja materiałów metodycznych i dobrych praktyk
Wszystkie materiały przygotowane w ramach projektu zostaną umieszczone w repozytorium materiałów edukacyjnych (do pobrania) na stronie https://laudatosi.caritas.pl/, a ich dystrybucja zostanie wzmocniona promocją na naszych mediach społecznościowych
